Co to są białka?
To podstawowe składniki budulcowe organizmów. Są one zbudowane z kilku pierwiastków, jednak większość białek składa się z pięciu podstawowych pierwiastków takich jak: węgiel (C), wodór (H), tlen (O), azot(N), siarka (S).
Wzór ogólny
Struktura (budowa) białek
Pierwszorzędowe
Drugorzędowe
Trzeciorzędowe
Czwartorzędowe
Struktury pierwszorzędowe
O pierwszorzędowej strukturze białek decyduje to, że aminokwasy mogą łączyć się ze sobą w różnej kolejności.
Struktury drugorzędowe
Białka posiadają dwie struktury drugorzędowe:
skręconą prawostronnie w cylindryczne spirale tzw. linie śrubowe (α-helisy) i strukturę β-tzw. strukturę pofałdowanej kartki papieru (dwa równoległe do siebie łańcuchy polipeptydowe są połączone wiązaniami wodorowymi).
Struktury trzeciorzędowe
Skręcone łańcuchy w przestrzeni są względem siebie różnie ułożone. Między nimi tworzą się połączenia w postaci mostków zbudowanych z atomów siarki, na tą strukturę wpływają także oddziaływania jonowe i oddziaływania hydrofobowe (czyli wzajemne odpychanie się cząsteczek wody).
Struktury czwartorzędowe
Czwartorzędowa struktura jest wtedy, gdy w skład białka wchodzi więcej niż jeden łańcuch polipeptydowy. Przykładem jest hemoglobina.
hemoglobina
Hemoglobina
Hemoglobina– czerwony barwnik krwi, zawarty w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest przenoszenie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach. Mutacje genu hemoglobiny prowadzą do chorób dziedzicznych: anemii sierpowatej, talasemii lub rzadkich chorób zwanych hemoglobinopatiami.
Podział białek
Ze względu na rozpuszczalność i kształt cząsteczek:
Fibrylarne (włóknowe)
Globularne (kłębkowe)
Ze względu na pełnione funkcje:
katalityczne
ruchowe
transportowe
hormonalne
Białka fibrylarne mają cząsteczki wydłużone, nitkowate, są trudno rozpuszczalne bądź wcale nierozpuszczalne w wodzie. Należą do nich m.in. kolagen(występuje w skórze, ścięgnach
i kościach), miozyna(mięśnie), keratyna
(włosy, paznokcie, kopyta i pióra),
fibroina i serycyna (jedwab).
Potrójna helisa kolagenu.
Białka globularne- mają cząsteczki w przybliżeniu kuliste. Należą do nich m.in. albuminy i globuliny. Są one składnikiem płynów ustrojowych. Albumina rozpuszcza się w wodzie natomiast globulina nie.
Ludzka albumina osocza krwi.
Właściwości fizyczne
Rozpuszczają się w wodzie,
Są roztworem koloidalnym,
Ścinają się pod wpływem wysokiej temperatury,
Mają duży współczynnik załamania światła.
Właściwości chemiczne
Ulegają denaturacji, czyli procesowi ścinania się białka pod wpływem zasad, kwasów, soli metali ciężkich i podwyższonej temperatury. Jest to proces nieodwracalny
Ulegają wysalaniu, czyli niszczeniu struktury białek pod wpływem soli metali lekkich. Jest to proces odwracalny.
Doświadczenia
Wykrywanie wiązań peptydowych:
w mleku
w serze białym
w rosole
w białku jaja kurzego:
za pomocą reakcji biuretowej - Cu(OH)2 oraz reakcji ksantoproteinowej – HNO3.
[img][/img]
Przykro mi ale nie ma obrazków...[img][/img]
Offline